Dünya ülkelerinde bahşiş genellikle yüzde 10-15 arasında uygulanıyor. Kore’de bahşiş bırakmak iyi karşılanmazken, Fransa’da hesaba eklenen servis ücretinin yanı sıra küçük bir bahşiş daha bekleniyor.
Kore’de bahşiş bırakmak iyi karşılanmazken, Fransa’da hesaba eklenen servis ücretinin yanı sıra küçük bir bahşiş daha bekleniyor. Türkiye’de otoparktan vestiyere, bardan restorana, otelden kuaföre kadar her yerde, her zaman bahşiş bekleniyor.
Bahşiş vermekten kimi zevk duyarken, bazıları ise bundan hiç hoşlanmayabiliyor. Ancak, hoşlanmayanlar da olsa bahşiş, “hizmet sektöründe yerleşmiş bir kural olarak” işlevini sürdürüyor. Müşterinin aldığı hizmetin karşılığı olan paranın dışında, gördüğüilgiden memnun kalmasına bağlı olarak hizmeti verene ayrıca yaptığı bir ödeme olarak bilinen bahşiş, çeşitli ülkelerde farklı biçim ve oranlarda uygulanıyor. Bahşiş vermeyi hiç mi hiç aklından geçirmeyenler bulunduğu gibi, bunu adeta “bir güç ve üstünlük gösterisi aracı” haline getirenlere de rastlanabiliyor.
DOĞU KÜLTÜRÜNÜN ÜRÜNÜ DEĞİL
Akdeniz Otelciler Birliği’nin (AKTOB) yayın organı RESORT Dergisi’nde yer alan çeşitli ülkelerdeki bahşiş uygulaması ve oranlarıile ilgili araştırmaya göre, bahşiş, kimilerinin öne sürdüğü gibi yalnız Doğu kültüründe ya da geri kalmış ülkelerde rastlanan bir uygulama değil. Bahşişin değişik ülkelerde kimi farklılıklar göstermekle beraber genellikle birbirine yakın oranlarda uygulandığı belirtiliyor. Araştırmaya göre, ABD’dekiler hariç bütün ülkelerde otellerin faturalarına bir servis ücreti ekliyorlar. Bazı ülkelerde ise fatura ile gelen bu servis ücretinin dışında ekstra bahşişler de istenebiliyor.
HANGİ ÜLKEDE NE KADAR ÖDENİYOR
ABD’de ödenen ücretin yüzde 15-20’si oranında bahşiş bekleniyor. Restoran faturasında ise servis ücreti yer almıyor. Fransa’da yüzde 12-15 oranında servis ücreti, genellikle otel ve restoran faturalarına eklenirken, küçük bir bahşiş daha bekleniyor. İngiltere’de, yüzde 10-12 oranında bahşiş, restoran faturasına servis ücreti olarak ekleniyor. Japonya’da ise bahşiş yaygın değil. Almanya’da da yüzde 10-15 oranında faturaya eklenen servis ücreti haricinde küçük bir bahşiş daha bekleniyor. Hong Kong’da bahşiş oranı ortalama yüzde 15 olarak uygulanırken, bu uygulamaya sıkça rastlanıyor. İtalya, Meksika ve Filipinler’de yüzde 10, Romanya ve Polonya’da ortalama yüzde 10-15 bahşiş bırakılması yaygın. Suudi Arabistan’da yüzde 10 servis ücreti restoran ve otel faturalarında yer alırken, ekstra servislerde ayrıca yüzde 10 beklenebiliyor. Macaristan’da garsonlara yüzde 10-15, taksicilere ise en az yüzde 20 bahşiş bırakılıyor. Rusya ise bahşiş oranı yüzde 5 dolayında uygulanırken, bagaj taşıyıcılara parça başına 2000 ruble bahşiş veriliyor.
TÜRKİYE’DE SERVİS ÖNCESİ BAHŞİŞ
Türkiye’de ise otoparktan vestiyere, bardan restorana, otelden kuaföre kadar her yerde, her zaman bahşiş bekleniyor. AKTOB’un araştırmasında, son zamanlarda, bahşişi güç göstergesi olarak gören bir kesimin servis öncesi yüklü bir bahşiş ödemesi başlattığı kaydedilerek, bu uygulama ile gidilen restoran, otel, bar gibi yerlerde daha iyi hizmet alınmasının amaçlandığı belirtiliyor.
MALEZYA’DA HAMALLARA
Malezya’da bahşiş sadece hamallara ve oda servisi yapanlara veriliyor. Kore’de restoranlarda ve otellerde yüzde 10 servis ücreti hesaba ekleniyor ve bahşiş bırakmak pek iyi karşılanmıyor. Tayland’da restoranlarda ve oda servisinde, yüzde 5 oranında bahşiş bırakılması bekleniyor. Çin’de eskiden olmayan bahşiş uygulaması, şimdi Şanghay gibi büyükşehirlerden başlayarak yayılıyor. Avustralya’da bahşiş yeni bir kavram olmasına rağmen, Melbourne veSydney gibi şehirlerde yayılıyor ve yüzde 10 olarak uygulanıyor. Mısır’da, rehberler, otel ve restoran çalışanları bahşiş bekliyor. Fas’ta ne kadar küçük olursa olsun birçok servis için bahşiş vermeniz bekleniyor. Norveç, İsveç, Danimarka, Finlandiya ve İzlanda’da hesaba servis ücreti de dahil edildiğinden bahşiş bırakmak gerekli görülmüyor.
